Constipatie is meer dan alleen een vervelende klacht

Chronische constipatie is meer dan alleen een vervelende hardnekkige klacht die wereldwijd veel patiënten treft. Het komt zelfs zo vaak voor dat het wereldwijd een aanzienlijke economische last vormt, met name door het verhoogde gebruik van gezondheidszorg. 

Naast onregelmatige stoelgang heeft constipatie de volgende kenmerken:

• Overmatig persen;
• Een gevoel van onvolledige ontlasting;
• Mislukte of langdurige pogingen om te kunnen ontlasten;
• Het gebruik van manoeuvres om de ontlasting eruit te krijgen;
• Een opgeblazen gevoel in de buik en een harde consistentie van de ontlasting. 

Het is zeer belangrijk om overige oorzaken van constipatie eerst uit te sluiten. Diverse ziekten, klachten en/of medicijngebruik kunnen deze oorzaken zijn. Na uitsluiting hiervan kan chronische idiopathische of primaire constipatie worden ingedeeld in:

• Functionele defecatiestoornis;
• Slow-transit constipation (STC);
• Door constipatie overheerst prikkelbaar darmsyndroom (IBS-C). 

Bovenstaande classificaties sluiten echter elkaar niet uit en onderling bestaat er een aanzienlijke overlap. 

De eerste therapeutische aanpak is altijd verandering in dieet en leefstijl

De eerste therapeutische aanpak van primaire constipatie, ongeacht de oorzaak, bestaat uit veranderingen in dieet en levensstijl. Vooral het stimuleren van een adequate vocht- en vezelinname, regelmatige lichaamsbeweging en aanpassing van het dieet, komen hierin aan de orde. Vaak geeft dit direct een goede oplossing voor de constipatie. Maar helaas ook voor een grote groep mensen geeft dit een te geringe verlichting.

Laxeermiddelen echter vormen in deze gevallen de basis van de farmacologische behandeling voor een langetermijntherapie. Dit dan vooral bij deze groep patiënten die niet reageren op aanpassingen in de leefstijl en het dieet. 

De functionele Defecatiestoornis

Dyssynergische defecatie, een functionele defecatie stoornis, is een verworven stoornis van defecatie die bij twee/derde van de volwassen patiënten voorkomt. De oorzaak is een onvermogen om de abdominale, recto-anale en bekkenbodemspieren te coördineren tijdens het ontlasten. Biofeedbacktherapie is de belangrijkste behandeling voor dyssynergische defecatie. Dit is dan gericht op het verbeteren van de coördinatie van de abdominale, anorectale en bekkenbodemspieren.

Een groot percentage patiënten met dyssynergische defecatie vertoont ook rectale hyposensitiviteit en kan daarom ook baat hebben bij de sensorische biofeedback hertraining. Dit blijkt de meest effectieve behandeling lijkt te zijn, tenminste op korte termijn. Vaak is het resultaat van deze therapie is een objectieve verbetering van de rectale sensorische functie.

Rectale hyposensitiviteit komt het meest bij patiënten met functionele constipatie met of zonder ontlastingsincontinentie. Bovendien is de oorzaak van rectale hyposensitiviteit onduidelijk, hoewel er beperkt bewijs is dat een bekken zenuwbeschadiging en daardoor abnormaal toiletgedrag een rol speelt. De optimale behandeling van patiënten met rectale hyposensitiviteit is nog niet vastgesteld.

Momenteel blijven er fundamentele vragen onbeantwoord over het feit of rectale hyposensitiviteit kan bijdragen aan de ontwikkeling van functionele darmstoornissen. Erkenning van het potentiële belang van rectale hyposensitiviteit is dus vereist door clinici en onderzoekers, waardoor er budget en ruimte komt om onderzoeken op te starten en zo de relevantie ervan te bepalen.

Slow Transit Constipatie

Het wetenschappelijk begrip in de werkelijke oorzaken van STC is in ontwikkeling. De komst van hoger-resolutie colonmanometrie geeft een veel beter zicht op het colon en zijn motorische patronen. Het kan verder inzicht verschaffen in pathofysiologische mechanismen van de darm en waarom de peristaltiek van de darm zo geminimaliseerd is. In een minderheid van de gevallen van STC wijst deze onderzoeksmethode van de colon neuropathie op een medisch niet meer behandelbare aandoening, waardoor colectomie een overweging zal zijn. Dit is echter een zeer invasieve ingreep. Hierbij zal de dikke darm geheel of gedeeltelijk worden verwijderd samen met de bijbehorende lymfevaten. Deze drastische ingreep komt gelukkig percentagegewijs nog weinig voor. 

Irritated Bowel Syndrome-C IBS

Over hoe het Irritated Bowel Syndrome-C ontstaat zijn nog vele vragen in de conventionele praktijken. Het is een vaak nog slecht begrepen aandoening vooral omdat er meerdere oorzakelijke factoren bij betrokken zijn. 

Men is het er over eens dat IBS een functionele darmaandoening is. Hierbij is de darmwerking chronisch verstoord en geeft daardoor veel chronische darmklachten. Deze bestaan uit buikpijn en ontlastingsproblemen en gaan vaak gepaard gaan met gasvorming, een opgezette buik, misselijkheid en vermoeidheid. De bijbehorende pijn kan zich op meerdere plaatsen in de buik bevinden en kan ook wisselen. 

Het enterisch zenuwstelsel en de zenuwen in de darm zijn bij mensen met IBS extra gevoelig, dit is gelijk de verklaring van de wisselende pijn. De vroegere term voor IBS was spastische darm. IBS komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. 

Er zijn drie typen IBS en op basis van de afwijking in het ontlastingspatroon verdelen we IBS onder in drie typen. 

• IBS-D: Dit type PDS ontstaat vaker na het doormaken van een darminfectie, de klacht is overwegend diarree,
• IBS-C: Dit type PDS ontstaat vaker na het doormaken van een darminfectie en de klacht is obstipatie of verstopping, 
• IBS-G: Dit is het type PDS waarbij de klachten diarree en verstopping zich afwisselen.

Inmiddels is er veel wetenschappelijk bewijs over het ontstaan van IBS-C

Wetenschappelijke studies bevestigen echter dat het ontstaan van IBS-C een verband heeft met een verhoogde activering van de darm-hersenas. Maar ook met een hoge viscerale gevoeligheid, veranderingen in de darmflora en een verhoogde immuun activering.  

De verhoogde immuun activering ontstaat doordat er bij een veranderd darmmicrobioom (leaky gut) (zie https://xcodexfoundation.com/nl/artikelen/het-belang-van-een-gezond-darmmicrobioom-voor-een-krachtige-immuniteit/) vele voedingsintoleranties kunnen ontstaan. Een leaky gut met een veranderd darmmicrobioom geeft voedingsstoffen te snel af in het bloed wat constante immuniteitsreacties uitlokt. De immuniteitsreacties vinden nog grotendeels rondom en in de darm plaats en zo kunnen deze veranderingen in het darmmicrobioom creëren. Hierdoor kan bijvoorbeeld de peristaltiek van de darm ook veranderen. 

Vaak kijkt men in de behandeling van chronische obstipatie niet naar intolerante voeding

Vaak kijkt men in de behandeling van chronische constipatie wel naar dieet veranderingen. Helaas adviseert men te weinig de voeding uit bloed op IGg niveau te testen. Uit zo’n test blijkt welke voeding een immuniteitsreactie uitlokt en welke niet. Dit is van essentieel belang in het behandelen van IBS-C. 

Een verstoorde werking van de hersen-darm-as kan ook leiden tot depressie en angststoornissen, twee aandoeningen die vaker voorkomen bij mensen met IBS. Irritable bowel syndrome is één van de meest voorkomende functionele gastro-intestinale aandoeningen die men in de praktijk tegenkomt. Voor de diagnose van IBS gebruikt men de ROME-criteria en dit gebeurd voornamelijk op basis van symptomen. Door de vele verschillende klachten van IBS-C is het vinden van de juiste behandelingsoptie vaak een uitdaging. 

In de benodigde leefstijl- en dieet veranderingen zijn de strikte eliminatie van meerdere voedingsmiddelen het grootste probleem, waardoor het dieet moeilijk te volgen is. Toch is dit volgen van een goed dieet van uiterst belang waarbij men direct ook het darmmicrobioom weer opbouwt. Als veranderingen in levensstijl niet voldoende verlichting geven, is het uitgangspunt van de conventionele behandeling medicaties voorschrijven voor de overheersende darmklacht en de meest opvallende symptomen. 

Laxeermiddelen zijn dan vaak de eerste keuze

Laxeermiddelen en antidiarreemiddelen zijn dan de eerste keuze om constipatie te behandelen, maar hebben weinig effect op de buikpijn. Voor de behandeling van gastro-intestinale symptomen zijn antispasmodica het meest voorgeschreven middel. Lage doses neuromodulatoren kunnen helpen om controle te krijgen over de gastro-intestinale klachten en centrale symptomen. Deze geven echter ook ernstige bijwerkingen, waardoor hun wijdverbreide gebruik beperkt is. 

Voor weerbarstige IBS-symptomen heeft de arts in de conventionele praktijken dan verder nog de keuze uit probiotica, antibiotica en histamine-receptor antagonisten. Ook zoeken patiënten verlichting van hun klachten via niet conventionele therapie, waaronder psychotherapie, hypnotherapie, osteopathie, acupunctuur of fyto suppleties. In het algemeen bieden alle beschikbare behandelingsopties slechts bij een deel van de patiënten verlichting van de symptomen. De symptomen kunnen ook van dag tot dag verschillen.

Wij zijn er echter van overtuigd dat wanneer uw constipatie geen onderliggende problematiek of ziekte heeft, dit met de juiste leef en voedingsregels op te lossen is. Ook zijn er prachtige producten op natuurlijk basis te koop die u met een perfecte darmtransit kunnen helpen.

Just think

No comments yet