Het belang van een gezond darmmicrobioom voor een krachtige immuniteit

Een gezond darmmicrobioom geeft een krachtige immuniteit. Een goed werkend immuunsysteem houdt je gezond en voorkomt infecties en ziekten. Onze immuniteit is een prachtig systeem wat bacteriën, virussen, lichaamsvreemde stoffen, kankercellen en gevaar herkent om deze vervolgens te elimineren. 

Voor vele ziekten en klachten kun je de oorzaak vinden in een falend en niet goed werkend immuunsysteem. Dit ontstaat vooral door verkeerde voeding, medicijngebruik en een ongezonde leefstijl. Lees daarom verder hoe een gezond darmmicrobioom een krachtige immuniteit geeft.

Het immuunsysteem in het kort

Het immuunsysteem speelt een belangrijke rol in de communicatie tussen de barrières van het darmslijmvlies en de immuuncellen van zowel het adaptieve systeem als het aangeboren systeem. Het darmslijmvlies vormt de eerste barrière van het immuunsysteem. 

Het immuunsysteem kent de drie volgende systemen, namelijk:

• Eerstelijns immuunsysteem: Gaat voornamelijk het binnendringen van bacteriën, virussen en schimmels tegen. De huid, de slijmlagen van luchtwegen, darmen en daarnaast ook alle lichaamsopeningen zoals de mond, spelen hierin een grote rol. Ongeveer 80% procent van de afweer van het immuunsysteem vindt plaats in de slijmvliezen. Daarom is een gezonde slijmvlies barrière van groot belang. 

• Tweedelijns of aangeboren immuunsysteem: Dit systeem is aanwezig al direct nadat je geboren bent en de werking is bepaald door je DNA. Het richt zich op de algemene afweer en op alle ziekteverwekkers die in het lichaam voorkomen. Het bestaat voornamelijk uit witte bloedcellen, maar kent geen geheugen.

• Adaptieve immuunsysteem: Is het verworven systeem wat wij in de loop van ons leven ontwikkelen. Het maakt antistoffen door met verschillende ziekteverwekkers in aanraking te komen. Daarom is een te grote hygiëne voor een kind, niet altijd aan te raden. Laat je kinderen lekker in modder of zand spelen! Dit is bijzonder goed voor het aankweken van een goed adaptief immuunsysteem. Een goed adaptief immuunsysteem richt zich op specifieke ziekteverwekkers en kent hierin dus een geheugen. Via doorgemaakte infecties is de immuniteit getraind tegen dezelfde ziekteverwekker en zal direct het juiste verweer hebben. 

Stress en het immuunsysteem

Het immuunsysteem wordt bij acute stress door het sympathische zenuwstelsel geactiveerd. Dit zodat het is voorbereid op mogelijke verwondingen en besmettingen die zich tijdens een (fysieke) vecht of vlucht situatie kunnen voordoen. Acute stress activeert voornamelijk het aangeboren immuunsysteem, welke verantwoordelijk is voor de acute fase ontstekingsrespons. Het gevolg van voortdurende stress is dus dat het immuunsysteem constant aan staat.

Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen die opgegroeid zijn met veel stress in hun leven, “Early Life Stress”, later ziekten en klachten ontwikkelen die te maken hebben met een overbelast, ontspoord immuunsysteem en een ongezond darmmicrobioom. Stress reductie is dus een belangrijk onderdeel van het verbeteren van het immuunsysteem.

De darmen en het microbioom zijn van groot belang

De darmen en een goed darmmicrobioom zijn van groot belang voor het optimaal functioneren van het immuunsysteem. Zeventig procent van de immuun werking is bepaald door goede darmbacteriën, slijmvliezen en het lymfesysteem van de darmen. Het darmmicrobioom biedt hierdoor bescherming tegen ziekteverwekkende stoffen, door een milieu te creëren waarin de pathogeen (ziekteverwekker) zich niet thuis voelt. Het verlaagt de pH in de darm waardoor de pathogenen moeilijker kunnen overleven.

Door deze verlaagde pH ontstaat aan de andere kant het voordeel dat magnesium, calcium en zink beter worden opgenomen. Het lichaam is een prachtig iets! Een optimaal darmmicrobioom vormt een “laag” in de darmen die het binnendringen van de pathogenen (ziekteverwekkers) in het bloed voorkomt. 

Daarnaast helpt het microbioom met het netjes verteren van voedsel zodat eiwitten, koolhydraten, vitamines/mineralen en sporenelementen goed worden opgenomen. Koolhydraten die je eet zullen door de koolhydraat bacteriën (de saccharolytische bacterieflora) in de dikke darm omgezet in vetzuren. Deze omzetting heeft een pH-verlagende werking. Eiwitten die je eet worden omgezet door de proteolytische actieve darmbacteriën. Deze produceren ammonia en andere stofwisselingsproducten, welke een alkalisch effect geven (een pH verhogende werking). Het eten van alle voedingsgroepen is daarom ook van groot belang. Hiermee houdt het lichaam zich in balans.

Het darmmicrobioom produceert daarnaast ook lactase, een enzym dat melkproducten helpt te verteren. Het darmmicrobioom produceert ook het zeer belangrijke DPP-IV enzym wat de exorfines in de voeding afbreekt. De pancreasenzymen helpen de vertering van onze voeding voornamelijk in de dunne darm. 

Het microbioom speelt een grote rol in de hormoonhuishouding

Het microbioom speelt een grote rol in de hormoonhuishouding. Ze breken nagenoeg alle hormonen en neurotransmitters af en recyclen deze. Ons microbioom produceert dezelfde neurotransmitters als ons brein, alleen dan vele malen meer. Het overgrote deel van bijvoorbeeld serotonine wordt aangemaakt in ons microbioom. Als deze neurotransmitter verlaagt, kunnen we depressief raken. De relatie tussen je psyche, hormonen en de gezondheid van je darm is hierdoor snel gelegd. 

Ook vermindert een gezond microbioom het risico op Diabetes I en II en rekent het af met schadelijke stoffen in onze voeding. Een andere taak is het binden van het overtollig cholesterol. Wanneer het microbioom in balans is, behoedt het ons voor een leaky gut en voorkomt het allergisch en/of intolerant reageren op voeding. Ook produceert het korte keten vetzuren zoals boterzuur, melkzuur en azijnzuur, die noodzakelijk zijn voor het goed functioneren van de barrières.

Een ander belangrijk punt is dat het darmmicrobioom ervoor zorgt dat er niet teveel en niet te weinig energie uit voeding wordt opgenomen. Over- en ondergewicht hebben vaak een relatie met je darmmicrobioom. Er zijn nog veel meer functies die het darmmicrobioom heeft, teveel om in dit artikel te verwerken. Al het genoemde geeft aan hoe belangrijk een goed aangelegd microbioom is voor onze gezondheid. Het darmmicrobioom is een fantastisch zelfonderhoudend systeem, wat zichzelf telkens keurig in balans brengt. Natuurlijk alleen wanneer wij gezond genoeg eten om dit darmmicrobioom gezond te houden.

Het darmmicrobioom is vaak niet optimaal

De constante stress en “Early Life Stress”, verandert de pH in de darm. Stoffen zoals chloor, alcohol, fluoride, maar ook overmatige inname van suikers, vet, en dierlijke eiwitten verstoren de darmflora. Medicijnen zoals o.a. corticosteroïden, prednison, anticonceptiepil, NSAID’s (ontstekingsremmers), maagzuurremmers, laxeermiddelen, narcose middelen en antidepressiva, hebben een negatieve invloed op een gezonde darmflora.

De grootste vijand is echter antibiotica die zelfs de totale darmflora vernietigt. Door een verstoorde darmflora ontstaan er uiteindelijk vele ziekten. De eerste aanwijzingen van een niet intacte darmflora zijn allergieën, intoleranties voor voeding, darmproblemen, eczeem, hooikoorts en huidproblemen. Wanneer deze klachten zich voordoen, kan er een “leaky gut” zijn ontstaan.

Wat is een leaky gut precies?

Voeding wat je eet, wordt door het microbioom verteerd en door de darmwand als voedingsstof opgenomen in het bloed. Normaal heeft de darmwand een slijmvlieslaag die bestaat uit darmcellen die aan elkaar vast geplakt zijn door “Tight junctions”. Als deze “Tight junctions” intact zijn, komt er geen ongewenste stof door de darmwand in het bloed. Zij bepalen welke voedingsstof door de darmwand heen mag worden opgenomen en welke niet.

Door alle hierboven genoemde redenen raakt deze darmwand beschadigd en ontstaan er kleine gaatjes in de “Tight junctions”. Hierdoor kunnen ongewenste slecht verteerde voedsel deeltjes, bacteriën en schimmels, maar ook afvalstoffen – die gewoonlijk niet in het bloed worden opgenomen / wel in de bloedbaan terechtkomen. Deze ongewenste stoffen activeren telkens het immuunsysteem. De “leaky gut” ofwel lekkende darm komt veel vaker voor dan wij denken.

Slecht verteerde voedingsstoffen zijn vooral gluten en caseïne. Deze kunnen samen met alle andere gifstoffen en ziekteverwekkers die in het bloed komen, de hormonen en neurotransmitters in de hersenen verstoren. Wat wij eten, heeft dus een groot effect op hoe wij als mens via ons brein functioneren. Als er door alle ongewenste stoffen, maar ook door stress een continue werking van het immuunsysteem is, ontstaat er uiteindelijk Low Grade Inflammation (LGI). Wanneer dit een langere periode gebeurt, kunnen er in ernstige gevallen auto-immuunziekten ontstaan. 

Door een leaky gut ontstaan vele fysieke klachten

Andere klachten die bij een leaky gut horen zijn depressies, netelroos, slecht geheugen, verminderde concentratie, vermoeidheid, uitputting, stemmingswisselingen, algehele malaise. Maar ook angsten, hormonale klachten, spier- en gewrichtspijnen, fibromyalgie en chronisch vermoeidheid syndroom (CVS) komen bij een leaky gut voor. Vanwege de chronische werking van het immuunsysteem, door constante verkeerde voeding en stress, putten wij ook onze energiesystemen uit. Hierdoor raken de hormonen, adrenaline en cortisol uit balans, omdat adrenaline het immuunsysteem “aanzet” (dus energie geeft) en de cortisol het immuunsysteem “uitzet”. De balans in de glucosewaarden in het bloed, raakt ook uit evenwicht, 

Glucagon samen met adrenaline zenden naar de lever een signaal om glycogeen vrij te maken. Glycogeen wordt door deze twee hormonen omgezet in glucose, welke essentieel is voor energie en celgroei. Bij het reageren op infecties wordt het immuunsysteem actief, waarvoor grote hoeveelheden glucose de brandstof is. Als immuuncellen te weinig glucose krijgen, verzwakken ze. Door de constante vraag naar glucose, door de chronisch werking van de immuniteit, kunnen onze bijnieren uitgeput raken (tekorten aan adrenaline en cortisol). Ook ontstaat er een impuls om snelle suikers en koolhydraten te eten, om zo het tekort aan glucose aan te vullen. Dit is een impuls die zeer moeilijk is te weerstaan.

Daarom eten wij teveel snelle koolhydraten en suikers

Zo komen we in een vicieuze cirkel terecht, waarin we veel snelle koolhydraten en suikers zullen eten. Dit omdat er een chronisch werkend immuunsysteem is, die vervolgens dan weer tegen al die verkeerde voeding in actie moet komen. Ook de alvleesklier, die constant insuline en glucagon moet produceren om de glucosebalans in het lichaam goed te houden, raakt uit balans. Wanneer er teveel glucose in het bloed is, regelt het hormoon insuline dit door glucose in de cel op te laten nemen. Echter wanneer er een constante afgifte van insuline is, worden de cellen ongevoelig voor insuline. Hierdoor gaan de cellen moeilijker open om de glucose in de cel op te nemen.

De enige manier die dan overblijft om overtollige glucose op te slaan is dit weg te zetten in vetcellen. Wanneer onze cellen ongevoelig raken voor insuline zijn wij insulineresistent, welke een voorloper is van diabetes. Als er eenmaal onderliggende insulineresistentie is kunnen wij amper gewicht verliezen. Zo kent obesitas ook een oorzaak in de Low Grade Inflammation door een slecht werkend darmmicrobioom.  

Om gezond te blijven en geen blijvende klachten te ontwikkelen is goede voeding, het vermijden van belastende stoffen en stress dus essentieel.

Goede voeding is essentieel voor de darmen

Om het immuunsysteem te verbeteren is het belangrijk om een goed voedingspatroon te hebben. Stoffen zoals saponine (dit zit in sojabonen, erwten, spinazie, tomaten en aardappels) zorgen voor verzeping van de darmwand. Door deze verzeping wordt de darmwand meer permeabel en verliezen we “Tight junctions”. Het is van cruciaal belang om geen geraffineerde koolhydraten zoals pasta, bloem, witte rijst en tafelsuiker te eten. Denk ook aan koekjes, cake, taart, pizza en alle andere lekkernijen.

Andere stoffen die de darmwand beschadigen zijn gluten en lectinen zoals peulvruchten en aardappels, maar ook lijnzaad. Pesticiden, E-nummers, additieven en allergenen kunnen we beter zoveel mogelijk vermijden. Bereid je voeding dus zoveel mogelijk zelf. Eet voldoende vezels en gevarieerd! Als het financieel geen probleem is, kies dan bij voorkeur voor biologische voeding, vooral groenten, fruit en vlees. Vleessoorten zoals biologische kip, kalkoen en wild gevangen vis zijn de minst verzurende vleessoorten. 

Mineralen en supplementen die de darmwand helen

Naast het aanpassen van voeding kunnen er een aantal nano mineralen/supplementen worden ingezet om de darmwand te helen en het darmmicrobioom te verbeteren. Nano zilver is een buitengewoon goed product om de immuniteit te ondersteunen, aangezien het meer dan 650 verschillende ziekteverwekkers, bacteriën, schimmels en parasieten doodt. Daarnaast is het een uiterst veelzijdig, natuurlijk antibioticum en een krachtige ontstekingsremmer bij bacteriële en virale infecties. Ook breekt het de ziekmakende biofilm af, welke te vinden is in tandplak en de overtollige slijmlaag in de darmen. De inzetbaarheid van nano zilver is nog veel uitgebreider, zie https://www.nanomineralen.nl/nano-zilver/.

Nano zink kan uitmuntende resultaten geven bij darm- maar ook bij de immuniteit verstoringen zoals PDS, Leaky gut en de ziekte van Crohn. Daarnaast versterkt het ook de immuniteit bij infecties, ontstekingen en auto-immuunaandoeningen, zie https://www.nanomineralen.nl/nano-zink-koper/. Nano platina, kan o.a. ingezet worden, voor de herbalancering van de neurotransmitters en hormonen. Ook voor een verlaagde weerstand, chronische vermoeidheid, wisselende stemmingen en fysieke of mentale stress, zie https://www.nanomineralen.nl/nano-platina/.

L-glutamine ondersteunt de opbouw en het herstel

L-glutamine ondersteunt de opbouw en het herstel van het darmepitheel. Ook bevordert het de groei van goede bacteriën en de synthese van het darmslijmvlies. Om de darmflora te verbeteren is het beste een goede probiotica in te nemen, eventueel aangevuld met een prebiotica. De eerste stap is de darmwand te repareren om vervolgens het darmmicrobioom te verbeteren. Maar ook L-glutamine, collageen en zink-methionine is van uiterst belang om de darmwand te repareren. Dit omdat zink een rol speelt in de stabilisering van het celmembraan en goed is voor wondgenezing.

Salvestrolen en omega-3 leveren een positieve bijdrage aan het verbeteren van het eerstelijns immuunsysteem. Zij helpen daarom ook de darmwand te herstellen. Papaïne en bromelaïne zijn proteolytische enzymen en werken ontstekingsremmend pijnstillend en  immuunversterkend. Zij leveren een bijdrage aan het corrigeren van de leaky gut. Voor de goede darmperistaltiek is het belangrijk om genoeg te bewegen en na de beweging het verloren vocht weer aan te vullen. 

Tot slot

Om ziekten en klachten, te voorkomen, maar ook ons te wapenen tegen Covid-19, is een goed werkend immuunsysteem van groot belang. Misschien heeft dit artikel je bewust gemaakt hoe wij door verkeerde voeding en stress onze immuniteit overbelasten en zelfs uitputten. Een gezond darmmicrobioom helpt de immuniteit om het lichaam gezond te houden. Dit door de immuniteit te ontlasten en een goede barrière te kunnen vormen tussen ziekteverwekkers, afvalstoffen en o.a. gifstoffen. Gezonde voeding en het verminderen van stress door meditatie en yoga, werken zeer heilzaam. Hierdoor wordt een chronische verlengde werking van de immuniteit (LGI) voorkomen, waardoor vele klachten en ziekten ons bespaard blijven. Zo kunnen wij een heerlijk lang en gezond leven leiden.

Vragen en/of opmerkingen?

Hebben jullie vragen en/of opmerkingen? Laat ze dan achter in onze comments of maak gebruik van ons contactformulier via https://xcodexfoundation.com/nl/contact/.

Be wise, Be conscious 🙂

No comments yet